บทบาทของกองทัพไทยในการสนับสนุนนโยบายรัฐบาล : กรณีศึกษาการแก้ปัญหาข้าวและชาวนาอย่างยั่งยืน

ข้าวถือเป็นผลผลิตทางการเกษตรหลักของประเทศ ในขณะที่ชาวนาถือเป็นกระดูกสันหลังของชาติ แต่กลับพบว่าทั้งข้าวและชาวนาต้องเผชิญกับวงจรปัญหาไม่จบสิ้น ทั้งข้าวราคาตกต่ำ ผลผลิตที่ต่ำกว่ามาตรฐาน สภาวะหนี้สิน โดยรัฐบาลได้พยายามมีมาตรการในการแก้ไขปัญหาเรื่องดังกล่าวในทุกยุคทุกสมัย ทั้งนี้จากราคาข้าวที่ต่ำลงมากเมื่อปี 2559 ทำให้รัฐบาลพลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ได้มีแนวทางการแก้ปัญหาให้กับชาวนาไทย ทั้งมาตรการเฉพาะหน้าและมาตรการยั่งยืน โดยได้น้อมนำ “ศาสตร์พระราชา” อันเป็นหนึ่งในหลักการทรงงาน คือ “การศึกษาอย่างเป็นระบบ” มาเป็นแนวคิดในการวางมาตรการแก้ปัญหาอย่างครบวงจร โดยแบ่งออกเป็นมาตรการระยะสั้นหรือมาตรการเฉพาะหน้าเพื่อเยียวยาความเดือดร้อน เช่น โครงการสินเชื่อชะลอการขายข้าวเปลือกนาปี การช่วยเหลือค่าเก็บเกี่ยวให้แก่เกษตรกรรายย่อย และมาตรการระยะยาวหรือ มาตรการยั่งยืน เช่น โครงการนาแปลงใหญ่ การปรับโครงสร้างการปลูกและผลิตข้าวครบวงจร เป็นต้น แต่ทั้งนี้ในหลายมาตรการที่นำมาใช้นั้นใช้ระยะเวลาและมีองค์ประกอบอื่นจำนวนมาก จึงควรมีการศึกษาเพิ่มเติมเพื่อให้ได้มาตรการ/ แนวทางในการแก้ปัญหาอย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น

ศูนย์ศึกษายุทธศาสตร์ สถาบันวิชาการป้องกันประเทศ ในฐานะหน่วยงานคลังสมองของกองทัพไทยถือเป็นกลไกหนึ่งของกองทัพที่มีหน้าที่ครอบคลุมไปถึงการตอบสนองและสนับสนุนนโยบายของรัฐบาลในทุกๆ ด้าน จึงได้จัดทำเอกสารวิชาการ (working paper) เพื่อทำการศึกษา เรื่อง “บทบาทของกองทัพไทยในการสนับสนุนนโยบายรัฐบาล: กรณีศึกษาการแก้ปัญหาข้าวและชาวนาอย่างยั่งยืน” โดยการระดมความคิดเห็นจากทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง และเสนอแนวทางการแก้ปัญหาข้าวและชาวนาอย่างยั่งยืนต่อไป